جغرافیای تاریخی خلیج پارس
تاریخ فراموش شده

 نام خلیج فارس


خلیج فارس اصیل ترین نام و نامی است بر جای مانده از کهن‌ترین منابع، که بطور مستمر از سده‌های پیش از میلاد در همه زبانها و ادبیات جهانی وجود داشته‌است، و با پارس و فارس - نام‌های ایران - گره خورده‌است..

کهن‌ترین نامی که از خلیج فارس وجود دارد نارمَرتو (narmarratu) است که در کتیبه‌های آشوری بر جای مانده‌است و به معنای رود تلخ است. فلاویوس آریانوس در سدهٔ دوم میلادی در آثار خود خلیج فارس را پرسیکون کاای تاس که خلیج فارس معنا می‌دهد استفاده کرده‌است.


جغرافی دانان و تاریخ نگاران عرب اسلامی دوره آغازین اسلام، همچون طبری، مسعودی و یعقوبی به اتفاق در کتب خطی به جای مانده از خود اذعان دارند که تمامی نواحی خلیج پارس در دوره‌های پیش از اسلام به ایران تعلق داشته‌است. «ابن حوقل بغدادی» در کتاب خود «صورة العرض» که در سال ۱۹۹۳.م در لندن به زبان انگلیسی به چاپ رسید، عنوان می‌کند که: «همان طور که بارها گفته شد، دریای پارس خلیجی است از اقیانوس احاطه کننده جهان که در اطراف چین و شهر«وق» از آن منشعب می‌شود. این دریا از سرزمین‌های سند و کرمان تا فارس ادامه می‌یابد و در میان همه سرزمین‌ها به نام پارس خوانده می‌شود، زیرا پارس ا ز همه کشورها پیشرفته تر است و شاهان آن محکم ترین کنترل (حاکمیت) را در دوران کهن داشته‌اند و حتی اکنون نیز تمامی کرانه‌های دور و نزدیک این دریا و همه سرزمین‌های پارس و دیگر را تحت کنترل دارند».

تا پیش از دهه ۶۰ قرن بیستم میلادی، کشورهای عربی از عبارت خلیج فارس در مکاتبات رسمی خود استفاده می‌کردند.


در سال‌های اخیر و به ویژه از دههٔ شصت میلادی به این سو، نام جعلی خلیج عربی نیز در برخی منابع تحت حمایت بیشینهٔ دولت‌های عربی و گاه غیر عربی به گونه‌ای فزاینده در حال رقابت با نام خلیج فارس است، این امر خشم ایرانیان سراسر جهان را برانگیخته و باعث پدیداری نام «خلیج همیشه فارس» یا «خلیج همیشگی فارس» از سوی ایرانیان گشته‌است. تا کنون کارهایی برای مقابله با این جعلی سازی صورت گرفته از جمله صادر شدن دو قطعنامه در سازمان ملل متحد در زمان حکومت «محمد رضا شاه پهلوی» برای پاسداری از نام خلیج فارس یا Persian Gulf و یا برگزاری جام خلیج فارس و چندین نام گذاری و تهیهٔ نقشه و اسناد و کتب جغرافیایی در حال حاضر با نام درست. در پی استعلام از وزارت امورخارجه بریتانیا درباره نام این آبراه، ایشان به صراحت نام خلیج فارس را صحیح دانسته‌اند.

نقشه جهان سال ۱۶۸۹ و نام خلیج پارس

جرارد ون شاگن نقشه‌نگار هلندی در سال ۱۶۸۹ (میلادی) در آمستردام نقشه‌ای از جهان ترسیم کرد. این نقشه به سبک کنده‌کاری با فلز مس و رنگ‌کاری دستی تزئین شده‌است. نقشه مس‌آرایی شده، نقشه‌ای کمیاب است و فقط یک رونوشت از آن در دانشگاه آمستردام می‌باشد و نسخه‌ای مشابه در کتابخانه‌های آمریکا ندارد. نکته قابل توجه نام خلیج پارس است که به زبان لاتین قدیمی: Sinus Persicus امروزه:Sinus Persici در نقشه آورده شده‌است. ابعاد اصلی نقشه ۴۸٫۳ در ۵۶ سانتی‌متر می‌باشد.

نقشه خلیج پارس ۱۷۵۳

در سال ۱۷۵۳ میلادی در آمستردام هلند نقشه‌ای منتشر گردید که منحصراً مربوط به خلیج پارس بود. در این نقشه از خلیج فارس با نام Persische Golf یاد شده‌است. در این نقشه بیشتر جزایر خلیج فارس مشخص شده و نقشه‌های آنها درج شده‌است.



نقشه جهان‌نمای کانتینو و نام خلیج پارس
 
در سال ۱۵۰۲ میلادی نقشه‌ای ترسیم شد که از شرق تا غرب همه مستعمرات پرتغال در آن درج شده بود. در نقشه ۱۵۰۲ کانتینو نام خلیج فارس و دریای سرخ موجود است. 


روز ملی خلیج پارس
 
یکی از اقدامات دولت برای پاسداری از میراث خلیج فارس رسمیت دادن به روز ملی خلیج فارس(که قبلا توسط وبلاگ نویسان انجام شده بود) در تقویم رسمی بود. فردی بنام"جعفر مرادی در رسانه‌های گروهی ایران بدون مدرک و سندو بدون اطلاع از سوابق موضوع خود را مبتکر نام گذاری روز ملی خلیج فارس معرفی می‌کند و مدعی است این پیشنهاد در نشریه سفیر جنوب شماره 122 مورخ 21دیماه 1383، و سپس از طریق استانداری هرمزگان به وزارت امور خارجه و معاونت سیاسی وزارت کشور ارسال گردیده و او در همین رابطه جایزه ابتکار از وزیر ارشادگرفته است. امابررسی اسناد در رابطه با نام گذاری و مکاتبات پرونده مربوطه در ریاست جمهوری و ادارات سه گانه وزارت خارجه توسط گروه مستند ساز مستندخلیج فارس(شبکه 1) و به گواهی و روایت یکی از اعضای کمیته یکسان سازی نامهای جغرافیایی و عضو کمیته حقوقی خلیج فارس. و  جغرافیایی و عضو کمیته حقوقی خلیج فارس و همچنین گواهی دکتر پیروز مجتهد زاده در مصاحبه با خبرگزاری کتاب اردیبهشت 1390 حکایت متفاوتی است:

دولت، پس از ملاحظه اراده قاطع عمومی جامعه و حرکت اعتراضی عمومی آبان 1383 مردم و وبلاگ نویسان نسبت به مجله نشنال جئوگرافی حاضر به اقدام عملی شد و سرانجام پس از جلسات متعدد برای بررسی عوارض مثبت و منفی، این نام گذاری‌ها انجام شد. سابقه طرح رسمی و دولتی آن به آذر ماه 1383 در جلسه شورای شهر برای نام گذاری اتوبان تهران - قم به خلیج فارس- بر می‌گردد.
در بررسی فایلهای مربوطه هیچ نامه‌ای از سوی استانداری هرمزگان در این رابطه به وزارت خارجه و ریاست جمهوری نرسیده است.
گرفتن جایزه از آقای صفار هرندی دلیلی بر صحت ادعای آقای مرادی نیست؟ آقای صفار هرندی در سال 1384 وقتی وزیر ارشاد شدند بلافاصله اولین فستیوال ملی خلیح فارس و مسابقه جهانی وبلاگ نویسی خلیج فارس که صدها وبلاگ نویس طرحهای خود را برای صیانت از نام خلیج فارس در آن ارایه می کردند( از دی- بهمن 83) تعطیل شدو مسئولین آن و طرفداران این موضوع برکنار و 300 سکه تخصیص یافته برای جوایز برندگان آن نیز داده نشد.
در پرونده خلیج فارس و صورتجلسه‌های موجود سال 1383 سه مکاتبه در ارتباط با نام گذاری روز ملی وجود دارد که به روئیت و حاشیه نویسی معاون رئیس جمهور، مدیران کل دفترریاست جمهوری و دفتر وزیر خارجه و مدیران کل خلیج فارس و حقوقی رسیده‌است عبارتند از:

نامه آبان ماه 1383 مدیرکل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و به ضمیمه سه جلدکتاب خلیج فارس نامی کهن و میراث فرهنگی برای ادارات سه گانه وزارت خارجه و پیشنهاد نام گذاری روز ملی خلیج فارس 2- گزارش اداره کل خلیج فارس و اداراه حقوقی و اداره اسناد وزارتخارجه در همین ارتباط و راهکارهای حفاظت از نام خلیج فارس منظم به کپی صفحه91-92 کتاب مذکور و کپی مقاله مسلسل روزنامه همشهری 16- 27 مهر 81 تحت عنوان خلیج ایرانی.
3- دو عدد نامه از سوی ریاست جمهوری منظم به نامه‌های شورای مدیران سازمان خلیج فارس(پرشن گلف آنلاین) برای نام گذاری روز ملی خلیج فارس و فاکس همان نامه‌ها از سوی نمایندگی ایران در نیویورک منظم به درخواست سازمان خلیج فارس.

توضیح اینکه نظر به تحریفی که از سوی رسانه‌های عربی و بخصوص بخش‌های انگلیسی آنها در مورد نام خلیج فارس می‌شدوباتوجه به قدمت و کاربرد مستمر تاریخی این نام در همه زبانها و زمانها که یادگار و میراثی از دوران ایران باستان است در جهت یادآوری اهمیت پاسداری و صیانت از این میراث کهن،طرفداران این میراث گران بها اقدامات خود را جهت دفاع از آن از سال 1380 منسجم تر کردندو راهکارهای حفاظت از نام خلیج فارس را در جلسات و سمینارهای متعدد به اطلاع مقامات رساندند. ایده ضرورت دفاع ازنام خلیج فارس و نامگذاری روز ملی خلیج فارس،نخست در سال 1381 گفتار 10 شماره ای روزنامه همشهری ودر وسایت آن تحت عنوان خلیج ایرانی 16 تا 27 مهر 1381 وسپس در اولین همایش ملی ژئوماتیک ایران اردیبهشت 1382 و درسخنرانی و مقاله" اسامي جغرافيايي باستاني ميراث بشريت صفحه-26- 27 ودر وب سایت پرشن گلف آنلاین 09/06/2003  و همچنین دراولین همایش بین‌المللی کارتوگرافی خلیج فارس قرن 16-18 در دانشگاه تهران دوم خرداد 1383 و در اولین همایش یکسان سازی نامهای جغرافیایی غرب آسیا در سازمان نقشه برداری اردیبهشت 1383 به اطلاع عموم و مسئولین مربوطه رسید و درشهریور 1383 پیشنهادسه گانه بصورت آنلاین در وب سایت (پرشن گلف آنلاین)و از طریق ایمیل به رای گیری عمومی طرفداران نام خلیج فارس گذاشته شد اکثریت رای دهنگان به ترتیب 1- به روز 9 آذر برگشت سه جزیره به مام میهن 2- روز ملی شدن نفت 29 اسفند 3- روزاخراج پرتغالی‌ها توسط ارتش ایران از خلیج فارس رای دادند. نتیجه رای گیری توسط شورای مدیران سازمان خلیج فارس و از جمله ریچارد فرای -ایران شناس و ایران دوست آمریکایی(فعلا مقیم اصفهان) طی نامه‌ای به رئیس جمهور وقت و برای وزارت خارجه و نمایندگی ایران در نیویورک ارسال و بعدها در روزنامه شرق تاریخ 14/12/1383و وب سایت‌های مختلف منتشر گردید.دفتر رئیس جمهور وقت طی نامه‌ای پیشنهاد را موکول به نظر مثبت وزارتخارجه نمود لذا طی دومین جلسه کارگروه(کمیته) حقوقی نام خلیج فارس در وزارتخارجه(متشکل از نمایندگان وزارتخارجه (سه اداره- حقوقی - اسناد- خلیج فارس) وزارت کشور- سازمان جغرافیایی ارتش - سازمان نقشه برداری...) در شش بهمن 1383 ضمن موافقت با نام گذاری(روز ملی خلیج فارس)روز شکست پرتغالی هارا برای نام گذاری مقبول تر دانست ریاست جمهوری تعیین دقیق این روز را به جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی موکول نمود و نهایتا در تیر ماه ۱۳۸۴ خورشیدی توسط شورای فرهنگ عمومی کشور روز 10 اردیبهشت را روز شکست پرتغال دانست لذا این روز مورد تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست رئیس جمهور وقت رسیدو در رسانه ها اعلام گردید و به این ترتیب با کمک و همراهی چندانجمن و نهاد غیر دولتی و همکاری وزارت امور خارجه و نهادهای مسئول دیگر، روز دهم اردیبهشت ماه که سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز است، به نام “روز ملی خلیج فارس” نامگذاری و در تقویم خورشیدی ایران به ثبت رسید.

 


نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:





نوشته شده در تاريخ یک شنبه 16 بهمن 1390برچسب:, توسط امیررضا و پوریا |